ادب
و ترغیب بر کارهاى خوب
حَدَّثَنَا
الْحُسَیْنُ بْنُ سَعِید، عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَیُّوبَ، عَنْ أَبِی الْمَغْرَاءِ،
عَنْ زَیْدٍ الشَّحَّامِ، عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعِیدِ بْنِ هِلَالٍ، قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ: إِنِّی لَا
أَلْقَاکَ إِلَّا فِی السِّنِینَ، فَأَوْصِنِی بِشَیْءٍ حَتَّى آخُذَ بِهِ؟قَالَ:
أُوصِیکَ بِتَقْوَى اللَّهِ وَ الْوَرَعِ وَ الْاجْتِهَادِ، وَ إِیَّاکَ أَنْ
تَطْمَحَ إِلَى مَنْ فَوْقَکَ، وَ کَفَى بِمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ
لِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ: «فَلا تُعْجِبْکَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ»(1)، وَ قَالَ: «وَ لا تَمُدَّنَّ
عَیْنَیْکَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا»(2)، فَإِنْ خِفْتَ مِنْ ذَلِکَ فَاذْکُرْ عَیْشَ رَسُولِ اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ، فَإِنَّمَا کَانَ قُوتُهُ مِنَ
الشَّعِیرِ، وَ حَلْوَاهُ مِنَ التَّمْرِ، وَ وَقُودُهُ مِنَ السَّعَفِ إِذَا
وَجَدَهُ، وَ إِذَا أُصِبْتَ بِمُصِیبَةٍ فِی نَفْسِکَ، أَوْ مَالِکَ، أَوْ
وُلْدِکَ فَاذْکُرْ مُصَابَکَ بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ
وَ سَلَّمَ، فَإِنَّ الْخَلَائِقَ لَمْ یُصَابُوا بِمِثْلِهِ قَطُّ. (3)
عمرو
بن سعید گفت: به امام صادق عَلَیْهِ السَّلَامُ عرضه داشتم: همانا من نمى توانم که هر سال
به زیارت و ملاقات شما حضور یابم، مرا به چیزى سفارش و موعظه فرما تا (در زندگى
خود) به آن عمل نمایم؟حضرت فرمود: تو را به تقواى الهى، پاکدامنى و کوشش (در انجام
وظایف شرعى) توصیه مى نمایم، مواظب باش از اینکه طمع به (زندگى و ...) بالاتر از
خود نداشته باشى؛ تو را کافى است به آنچه که خداوند متعال براى حضرت رسول صَلَّى
اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ مطرح نموده: (زیادى) «ثروت و فرزند دیگران
تو را در شگفتى نیندازد».
و نیز
خداوند فرمود: «به نعمت هایى که به عدّه اى داده ایم، هرگز چشم نینداز، اینها
زیورهاى زندگى دنیا است» (تا ایشان را بیازماییم).پس چنانچه در موردى ترسیدى که
نتوانى عمل کنى، روش زندگى رسول خدا صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ
را یادآور شو، که همانا غذایش نان جو، حلوایش خرما، سوخت او
شاخه هاى خرما- آن هم اگر مى یافت- و چنانچه مصیبتى بر جسم یا ثروت یا فرزند تو
وارد شد، پس به یاد بیاور مصیبت ها و سختى هایى که بر رسول خدا صَلَّى اللَّهُ
عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ وارد مى شده، که هرگز همه خلایق به اندازه آن حضرت
سختى و مصیبت ندیده اند.
(1).التوبة:
9/ 55.
(2).طه: 20/
131.
(3).عنه وسائل الشیعة: 16/ 14 ح 20836، بحار
الأنوار: 78/ 227 ح 97. الکافی: 2/ 137 ح 1 بإسناده عن عمرو بن هلال، قال: قال أبو جعفر عَلَیْهِ
السَّلَامُ قطعة منه، و 8/ 168 ح 189، عنه وسائل الشیعة: 21/ 530 ح 27773،
والبحار: 16/ 279 ح 120، و 73/ 172 ح 13. مشکاة الأنوار: 133 ح 303( الفصل الثالث
فی آداب الشیعة) عن عمرو بن سعید بن هلال، قال: قلت لأبی جعفر عَلَیْهِ السَّلَامُ:
جعلت فداک! إنّی لا أکاد أن ألقاک إلّافی السنین، و 232 ح 655(الفصل السابع فی
القناعة) عن لأبی جعفر عَلَیْهِ السَّلَامُ قطعة منه.
